Het allereerste begin.
Op de Motorshow van Berlijn in september 1923 werd het startsignaal gegeven voor de bouw van BMW motorfietsen: de R 32 is de eerste BMW motorfiets, ontwikkeld door Max Friz. De wereldberoemde boxermotor wordt het belangrijkste kenmerk van de fabrikant.
De stamvader van het boxer-aandrijvingsconcept.
De stamvader van het boxer-aandrijvingsconcept.
Het startschot voor de BMW motorfiets is een gebeurtenis op 2 januari van het jaar 1917: op deze dag treedt de 33-jarige ingenieur Max Friz in dienst bij BMW. Kort daarvoor had hij ontslag genomen, wegens een verschil van mening met zijn vorige chef, Paul Daimler in Stuttgart. Zoals zal blijken, een bijzonder gunstige ontwikkeling voor BMW. Want na het verbod om vliegtuigen en vliegtuigmotoren te bouwen door het Verdrag van Versailles van 28 juni 1919 was de toekomst van BMW onzeker. Voor Max Friz - bij BMW inmiddels chef constructeur - reden om zich helemaal op het hoofdstuk 'motorfietsen' te gaan concentreren. Al in december 1922 - nog geen vier weken nadat hij de opdracht had gekregen - had Friz de eerste BMW motorfiets al op ware grootte op zijn tekentafel staan. De kern van de machine wordt gevormd door het nieuwe aandrijvingsconcept van de BMW boxermotor.
BMW R 37 opent de deur naar de motorsport.
BMW R 37 opent de deur naar de motorsport.
Het BMW boxerconcept wordt nu met de hoge kwaliteit en de betrouwbare techniek gerealiseerd die BMW in de vliegtuigbouw gewend was. Dat maakt de BMW boxer al snel tot het optimale basismodel voor professionele motorsport, waar altijd de hoogste eisen aan materiaal en technologie worden gesteld. Natuurlijk wordt ook iets gedaan aan de 8 pk van de standaard R 32. Rudolf Schleicher, zelf enthousiast motorcoureur - en sinds 1923 ingenieur bij BMW - pakt het project aan. Hij construeert een stalen cilinder met een nieuwe cilinderkop met hangende kleppen. De BMW R 37 van 1925 haalt uit 500cc al 16 pk, precies het dubbele van zijn voorganger.
Het vormt de basis voor de BMW racemachines en zet het merk BMW niet alleen in offroad racen en op de circuits, maar ook in de hele motorwereld op de kaart. Het resultaat: van 1924 tot 1929 worden alle Duitse kampioenschappen in de 500 ccm-categorie gewonnen door BMW.
De snelste motorfiets ter wereld.
In principe is het nog steeds de machine van Rudolf Schleicher, waarmee men in 1929 het absolute snelheidsrecord wil gaan breken. Na enkele technische modificaties - waaronder drukvulling van de motor met een compressor - is het op 19 september 1929 eindelijk zover: Ernst Henne schiet met 216 km/h over de Ingolstädter Landstrasse - waar tegenwoordig een maximum snelheid van 50 km/h geldt - en verbetert het bestaande wereldrecord met 10 km/h. In de loop van de jaren die volgen slaagt Henne er steeds weer in om afwisselend met Engelse en Italiaanse coureurs nieuwe records te vestigen.
Motorfietsen van de jaren 20
1923: R 32.
1923: R 32.
Voor de eerste BMW motorfiets wordt nog gebruik gemaakt van een destijds ook aan andere fabrikanten geleverde tweecilinder viertakt boxermotor. Deze motor wordt voor inbouw overdwars gemodificeerd en voorzien van een direct er aan vast gemonteerde drieversnellingsbak. In plaats van door een slijtagegevoelige ketting wordt de kracht via een cardanas naar een vetgevuld kegelwielhuis aan het achterwiel gebracht. De cilinders met koelribben in lengterichting zijn uit één stuk met de in- en uitlaatkanalen voor de staande kleppen gegoten - een zogenoemde zijklepper.
1925: R 37.
1925: R 37.
In het onveranderde rijwielgedeelte van de BMW R 32 met bladgeveerde schommelarmen, trommelrem voor en klos/wigrem achter is nu een nieuwe sportmotor geplaatst: de BMW R 37 is klaar. Belangrijk kenmerk zijn hangende kleppen in aluminium cilinderkoppen - een wereldprimeur voor productiemachines.
1925: R 39.
1925: R 39.
De eerste BMW eencilindermotor: de R 39. Geconcipieerd als sportmachine haalt deze motor 6,5 pk uit één 250cc cilinder in het ingekorte rijwielgedeelte van de BMW R 32. Motorblok en cilinder zijn uit één stuk gegoten en in plaats van de klos/wigrem, remt de R 39 achter op de aandrijfflens van de cardanas.
1928: R 63.
1928: R 63.
Voor het 750cc model wordt de R 57 motor opgeboord naar 83 mm - op beproefde wijze in lengterichting draaiend met de beide cilinders dwarsgeplaatst voor betere koeling. Met een vermogen van 24 pk en een topsnelheid van 120 km/h is de R 57 eind jaren 20 de sportiefste machine van BMW.
1929: R 11.
1929: R 11.
Bij de BMW R 11 zijn de gelugde en hardgesoldeerde buizen vervangen door geperst stalen profielen voor het frame en de vorkpoten. De toegenomen stabiliteit van het rijwielgedeelte is vooral bij rijden met zijspan merkbaar. De motoren komen ook robuuster over, waardoor deze bouwwijze in het buitenland naam maakt als de 'Duitse School'. BMW werkt doorlopend aan productverbetering, met als gevolg dat er van de R 11 vijf modelseries zijn.
1929: R 16.
1929: R 16.
Ook voor het nieuwe rijwielgedeelte is weer een sportmotor gemaakt, die in de jaren 30 met twee carburateurs is uitgevoerd en dan ruim 33 pk levert.
Meer decennia
- De jaren 30.
- De jaren 40.
- De jaren 50.
- De jaren 60.
- De jaren 70.
- De jaren 80.
- De jaren 90.
- De 21e eeuw.
Over records en racen.
In de jaren 30 dachten de ingenieurs niet alleen na over de ontwikkeling van de prestaties, maar introduceerden ze ook de hydraulisch gedempte telescoopvork en de uitvoerig ontworpen OHV-boxermotor - met unieke gevolgen en successen.
Met pioniersgeest verder.
Na de beroering van de oorlog, lukt het BMW om een nieuwe start te maken met het produceren van motorfietsen. Eerst bouwen ze de R 24: een eencilinder motorfiets beperkt tot 250 cc.
Terug aan de top.
De jaren 50 worden gekenmerkt door sportieve successen. BMW behaalt opmerkelijke topsnelheden met een in serie geproduceerde machine. Verder winnen de coureurs van BMW titels in wereldkampioenschappen.
De weg omhoog.
In Berlijn-Spandau, waar tot 1945 vliegtuigmotoren werden gebouwd en vervolgens gereedschapsmachines werden geïnstalleerd, krijgen de BMW motorfietsen hun nieuwe thuis en Berlijnse lucht in hun banden. In lijn met de bloei van de motorfietsmarkt produceert BMW een volledig nieuw ontwikkelde serie met de /5-modellen.
Bescherming tegen weer en wind.
Een nieuw tijdperk breekt aan: een cockpit weggewerkt in een volledige en gestroomlijnde kuip maken het rijden op de motor comfortabeler. Er zijn sportieve motorfietsen. In het bijzonder is de R 90 S een populaire designklassieker - niet in de laatste plaats vanwege het opvallende tweekleurige lakwerk.
Nieuwe technologie, nieuw segment.
De motorfietsfabrikant verrast met baanbrekende innovaties en het nieuwe segment van travel enduro. Na de revolutionaire eenzijdige swingarm uit 1980 wordt het BMW Paralever systeem in 1987 geïntroduceerd op de R 100 GS.
Pionier, trendsetter.
De nieuwe vierkleppen boxer met elektronisch motormanagement en de eerste BMW ééncilinder motorfiets sinds 1966 komen in de jaren 90 op de markt. In het voorjaar van 1991 werd BMW Motorrad bovendien de eerste motorfabrikant ter wereld die een geregelde driewegkatalysator voor motorfietsen aanbood.
Sportiever en dynamischer dan ooit.
Verschillende nieuwe modellen en technische innovaties laten BMW Motorrad groeien: de nieuwe K Serie wordt nu geleverd met een dwarsgeplaatste motor en de nieuw ontwikkelde F Serie voedt het middensegment. Aan het einde van het decennium introduceert BMW Motorrad een van de belangrijkste nieuwe modellen op de markt: de S 1000 RR markeert de eerste keer dat het merk zich begeeft in de wereld van superbikes.
